Özellikle ergenlik döneminde çocuklar kendi cinselliklerini de keşfetmeye başlarlar ve cinsellikle ilgili konuları merak ederler. Cinsel içerikli videolar izlemek de bu merakın bir yansımasıdır. Peki, çocuğunuzu cinsel içerikli bir video izlerken görseniz ne yapmalısınız? Uzmanlara sorduk…
Çocuklar neden cinsel içerikli video izlemek ister?
Dilara Sayar (Uzman Klinik Psikolog-Aile Danışmanı): Çocuklar merak ettikleri, akranlarından duydukları veya anne-babaya sormaktan çekindikleri soruların yanıtını internet aracılığıyla bulmaya çalışıyorlar. Bu arayış, çocukları bazen cinsel içerikli videolara götürebiliyor.
Berkay Ateş (Uzman Klinik Psikolog): Özellikle ergenlik döneminde bu tür içeriklere ilgi ve merak artar. Çünkü ergenlik değişim ve gelişim dönemidir. Yetişkinliğe doğru adım adım ilerlenen bu dönemde ergenler kendilerinin psiko-seksüel gelişimine uygun olarak kendi vücudunu ve cinselliğini keşfeder. Ahlak, etik, toplum, iyi, kötü, evren veya benzeri soyut konular hakkında ilk defa yetişkinlerinkine yakın bir anlayış geliştirmeye başlarlar. Duygu ve dürtülerin ön planda olduğu, neden-sonuç ilişkilerinin tam anlamıyla ve düzgün kurulamadığı bu dönemde risk içeren davranışlar da gerçekleştirilebilir. Ebeveynlerin çocuklarına yargılayıcı ve katı bir tutum sergilemesi, çocukların neden bir şeylerin yanlış olduğunun anlaşılabilmesi konusunda doğru bir neden sonuç ilişkisi kuramamalarını arkasından getirebilir ve çocuk yetişkinlere ve dışarıya kendisini tamamen kapatarak kapalı kapılar ardında bu keşfi sürdürmeye devam edebilir.
Peki çocuğu cinsel içerikli bir video izlerken gören anne baba ona nasıl davranmalı?
Berkay Ateş: Çocukları yargılamaktan ve onları utandıracak sözler söylemekten kaçınmalıyız. Bu süreçte onlara destek olmaları çok önemli. Evet, özellikle geleneksel kuralların ön planda olduğu kolektif kültürlerde bu tür konuları konuşmak yetişkinler için zorlayıcı olabilir. Bu nedenle çocuk bu keşfi tek başına veya internette bazı ortamlarda kendisi gibi düşünen ve davranan insanlarla sürdürme eğilimine girebilirler. Ancak ebeveynler kendi çocukluk ve gençlik yıllarını gözlerinin önüne getirsinler. Bunlar doğal süreçlerdir. Üstelik ebeveynlerin yasakçı ve utangaç yaklaşımları çocukları güvenilir olmayan kaynaklara yönlendirebilir ve hatta güvenilir olmayan insanlarla etkileşime geçmelerine bile sebep olabilir. Bu sebeple onların cinsel davranışlarına denk gelirsek, demokratik bir şekilde ve anlayışlı bir biçimde bu konuda onlara yardımcı olmalıyız. Cinsellikle ilgili dürtülerin ve ihtiyaçların bir suç veya yanlış olmadığını, bunun son derece normal olduğunu fakat birtakım sınırların olması gerektiğini bu dönemde çocuklarımızla bilgilendirici bir şekilde paylaşmak onlara bu konuda yardımcı olabilir. Birçok ergen cinsellikle ilgili içlerinde oluşan bu enerjiyi bastırmaya, yönlendirmeye ve kendilerinden uzaklaştırmaya çalışabilir. Burada büyük bir problem olmadığını aksine bunların normal olduğunu fakat riskli davranışların sınırlarının nerelerde olduğunu ebeveynlerin çocuklarına aktarması onların psiko-seksüel gelişim açısından son derece önemlidir.
Çabuk tepki vermeyin
Sakin kalın ve karşınızda bir yetişkin varmış gibi yaklaşmaya özen gösterin. Leyleklerin onu getirmediğini ona anlatabileceğiniz yegâne fırsatı kötü biçimde yöneterek onun bu konular hakkındaki bilgilerini pornografik içeriklerin inisiyatifine ve eline bırakmayın. Katı bir tutum sergilemek, onu yargılamak çocuğun tamamen içine kapanmasına sebep olabilir. Ayrıca çocuğu her an her saniye takip etmek ve onun özel yaşantısına müdahale etmek doğru bir tutum değildir.
Onun güvenliğini önemsediğinizi söyleyin
Sanal mecralarda karşılaşabileceği kişilerin gelecekte pişman olunabilecek bazı davranışlar yapmasına vesile olabileceğini ve bunları tehdit ve şantaj malzemesi haline getirebileceğini hatırlatın.
Anlamasına yardımcı olun
Karşı karşıya kaldıkları videoların gerçekte ne olduğunu ve ne için çekilmiş olduklarını, neyi amaçladıklarını anlamalarına yardımcı olun. Bunun bir sektör olduğunu, tıpkı filmlerdeki veya dizilerdeki gibi gerçek hayata uygun olmayan birtakım senaryolar içerdiğini hatırlatın. Ayrıca bilinmelidir ki, aile kurma veya aşk konusundaki cinsellik, pornografik içeriklerde doğal haliyle yer almaz, abartılıdır ve gerçeği yansıtmaz.
Merakı normalleştirin
Hayat yolculuğunda merak etmenin doğal olduğunu, merak etmenin keşfetmeye yarar sağladığını önce biz anlayalım. Bu süreçlerin doğal olduğunu bilelim. Sonra da onu bilgilendirelim.
Üzerinde baskı oluşturmayın
Üzerinde sürekli kontrolünüzün olduğuna dair izlenim vererek boğucu bir şekilde yaklaşmayın.
Uzman desteği alın
Durum eğer normalin dışında ve risk teşkil ediyor olduğuna kanaat getirilirse, bu konu hakkında bir uzman desteği almamız gerektiğini unutmayın.
Dilara Sayar: Çocuğunuzu cinsel içerikli videolar izlerken görürseniz paniğe kapılmayın, bağırmayın, tepki göstermeyin. Aşırı ve yanlış tepkiler vermeniz çocuğunuzun merakını gizlemesine, yalan söylemesine ve olumsuz davranış değişimlerine neden olabilir.
Sorularını yanıtlayın
Çocuğunuzun merak ettiği soruları doğru şekilde yanıtlayın, yaşına uygun şekilde ona cinselliği anlatın. Eğer yaşı küçükse maruz kaldığı görüntüler kafasını karıştırabilir, onu korkutabilir ya da gördüklerini taklit edebilir. Bu durumda “İzlediklerinle ilgili seninle konuşmak istiyorum, merak ettiklerini bana sorabilirsin’ diyerek sakin bir sohbet başlatın. Çocuğunuza sorduğu kadar bilgi verin, yoğun bilgilerle kafasını karıştırmayın.
Anne kızıyla, baba oğluyla konuşabilir
Çoğunlukl, anneler kız çocuklarıyla babalar oğlan çocuklarıyla konuşurken daha rahat ediyorlar. Ancak cinsellik, anne için de baba için de konuşulabilir bir konu olmalı. Çocuğun gözünde cinsellik; anneyle konuşulmaz, babaya sorulmaz bir konu haline gelmemelidir. Çocuğun zihninde ikilem yaratılmalı, annenin ve babanın paylaşımları aynı yönde olmalıdır.
Yaş grubu önemli: Çocuklarınızın yaş grubuna göre cinsel eğitim konusunu araştırın, uzman görüşlerini içeren kitapları, video içeriklerini ve her türlü güvenilir kaynağı takip edin.
Cinselliğe ‘ayıp’ veya ‘günah’ diye yaklaşmayın
Cinselliğin tabu olarak görüldüğü, cinsellik hakkında konuşmanın ayıp ve günah kabul edildiği evlerde anne-babalar, bu konuları çocuklarıyla paylaşmaktan kaçınıyorlar. Hatta çocukları cinselliğe dair bir soru sorduğunda kızıyor, bağırıyor, bir daha asla böyle sorular sormaması konusunda tembihliyorlar. Çocuk, en güvenilir gördüğü kaynak olan anne-babasından böylesine sert bir tepki aldığında cinselliğe dair öğrenmesi gerekenleri öğrenmeden, bedenini tanımadan, cinselliğe dair ön yargılı bir şekilde büyüyor ve yanlış tercihler yapabiliyor. Böyle bir durumun önüne geçmek adına, eğer aile doğru iletişimi sağlayamıyorsa mutlaka uzman desteğine başvurmalıdırlar.
